Korozja to proces niszczenia zachodzący na skutek reakcji chemicznej (najczęściej utleniania) między powierzchnią metalu a jego środowiskiem. Korozję może przyspieszyć wysoka temperatura oraz kontakt z kwasami albo solami.
Na korozję podatne są wszystkie metale, ale nie każdy w takim samym stopniu. Najmniej reaktywnym – a zatem najmniej podatnym na proces korozji – metalem jest złoto. Z oczywistych względów nie może ono być wykorzystywane na skalę przemysłową, dlatego niezbędne było stworzenie stopów o stosunkowo niskiej cenie i jednocześnie małej reaktywności: takich właśnie jak stal nierdzewna, która łączy wysoką odporność na działanie czynników korozyjnych z ceną umożliwiającą szerokie jej wykorzystanie.
Rodzaje korozji: czynniki środowiskowe
Istnieje kilka sposobów klasyfikowania korozji. Ze względu na środowisko, w którym zachodzi, można ją podzielić na trzy rodzaje.
- Korozja atmosferyczna: powstaje na skutek kontaktu z powietrzem i rozpuszczonymi w nim gazami. Zazwyczaj wyróżnia się atmosfery wiejskie, miejskie (przemysłowe) i morskie: każda inaczej wpływa na tempo zachodzenia procesów korozji.
- Korozja wodna: typ korozji, z którym, oczywiście, najczęściej muszą mierzyć się producenci rur i każdego rodzaju urządzeń do transportu, podgrzewania czy przechowywania wody, takich jak hydrofory domowe czy hydrofor do studni. Agresywna woda – woda o wysokiej kwasowości – może znacznie przyspieszyć proces korozji, jeśli zastosowana stal nie jest kwasoodporna.
- Korozja glebowa: im wyższy poziom wilgoci, im niższe pH i im więcej w glebie rozpuszczonych soli mineralnych, tym szybciej zachodzi. Czynnikiem sprzyjającym korozji glebowej jest także wysoka przewodność elektryczna podłoża.
Zapobieganie korozji
Istnieje kilka sposobów na to, aby zapobiec korozji. Zaliczamy do nich:
- wprowadzenie zmian w środowisku otaczającym metal: brzmi jak skomplikowane przedsięwzięcie, ale czasem może oznaczać stosunkowo niewielką modyfikację, taką jak na przykład poprowadzenie nad ziemią rury, która miała biec pod ziemią;
- dobór odpowiedniego rodzaju metalu: dzięki zrozumieniu przyczyn i mechanizmów korozji można z łatwością dobrać metal odpowiedni do zadania, które musi on wykonywać. Stal nierdzewna sprawdza się w większości przypadków, ale to nie znaczy, że dla uniknięcia albo ograniczenia korozji trzeba używać za każdym razem wyłącznie tego materiału;
- ochrona katodowa: polega na dołączeniu zewnętrznej anody do elementu, który wymaga ochrony, co zapobiega zachodzeniu procesu korozji elektrochemicznej;
- inhibitory korozji: pokrycie nimi zagrożonej powierzchni wywołuje reakcję, w wyniku której na powierzchni metalu powstaje cienka warstwa ochronna;
- platerowanie: nakładanie na metal powłoki z innego metalu. Zazwyczaj stosuje się tę technikę nie tylko dla ochrony przed korozją, ale także w celu nadania danej powierzchni ładnego wyglądu;
- powlekanie: pokrywanie powierzchni warstwą farby, lakieru albo podobnego środka. W przypadku niektórych rodzajów korozji (np. atmosferycznej) uchodzi za jedno z najskuteczniejszych (i najtańszych) rozwiązań.