Mówiąc w największym uproszczeniu, proces chłodzenia polega na odebraniu ciepła z chłodzonego przedmiotu lub substancji (także wówczas, gdy tą substancją jest powietrze). Co się z tym ciepłem dzieje? Zwykle… nic. Jest tracone poprzez oddanie do atmosfery. Logiczne zatem wydaje się pytanie: czy nie można tego ciepła odzyskać i spożytkować?

Rozważania te nasilają się teraz, gdy na dworze jest zimno i stale poszukujemy skutecznych i tanich sposobów na ogrzanie swoich domów i firm. Czy możliwe jest odzyskanie ciepła wytwarzanego podczas procesów chłodzenia? Jak najbardziej!

Po co odzyskiwać ciepło?

Odpowiedź na to pytanie wydaje się oczywista: wykorzystanie ciepła powstającego jako produkt uboczny innego procesu to możliwość zaoszczędzenia energii, a wraz z nią – kosztów, między innymi kosztów paliwa. Na co dzień wiele słyszymy o biopaliwach, odnawialnych źródłach energii oraz innych działaniach proekologicznych, a zapominamy o tym, że każdego dnia w zakładach przetwórstwa czy sklepach bezpowrotnie tracone są ogromne ilości energii cieplnej, dla której można by znaleźć produktywne zastosowanie.

Pompy ciepła

Gdy rozważamy możliwość odzyskania ciepła z różnego rodzaju procesów technologicznych, musimy wziąć pod uwagę między innymi opcję zastosowania pompy ciepła. Pompa ciepła to urządzenie, które chłodzi wodę technologiczną (w pompie) i pozwala na odebranie ciepła przez instalację grzewczą współpracującą z wymiennikiem gruntowym. I choć zwykle stosowanie pomp ciepła zaleca się tym zakładom, w których procesy przetwórcze zachodzą długotrwale (nawet całą dobę), wykorzystywanie tego rodzaju pomp zaleca się niezależnie od częstotliwości i długości cyklów pracy w trybie chłodzenia, ponieważ nie istnieje zależność między przerwami w procesie chłodzenia a pracą systemu grzewczego. Taki proces chłodzenia przebiega w dwóch trybach: pasywnym (nie wymaga udziału sprężarek pompy) i aktywnym (pompa ciepła jest wykorzystywana), co zapewnia mu maksymalną możliwą skuteczność. Istnieją także pompy wykorzystujące zasobnik ciepłej wody, korzystający z chłodni wentylatorowej.

Oszczędzasz pieniądze i środowisko

Czy zainstalowanie pompy ciepła jest sposobem na obniżenie kosztów pracy zakładu? Owszem, ale należy uwzględnić fakt, że oszczędności te będą różne w zależności między innymi od tego, czy zachodzący proces technologiczny jest ciągły (im dłużej trwa, tym większe możliwości odzyskania ciepła). Przed decyzją o zakupie należy przeanalizować pracę systemu i dobrać do niej odpowiedni rodzaju układu. Ponieważ w koszty ogrzewania należy wkalkulować także (z miesiąca na miesiąc coraz bardziej prawdopodobną) ewentualną konieczność uiszczenia opłaty za emisję szkodliwych substancji, ekologiczny – polegający na ograniczeniu zużycia paliw, zwykle kopalnych – zysk bezpośrednio przekłada się tutaj na zysk ekonomiczny.